AŞÇI UYGUNLUK BELGESİ

Gemi Aşçısı Uygunluk Belgeleri

Malumları olduğu üzere MLC 2006 Sözleşmesiyle gemi aşçılarına “Gemi Aşçısı Uygunluk Belgesi” diye bir belge zorunlu oldu ve bu maksatla 5 günlük içinde uygulama da ihtiva eden bir kurs açılmaya başlandı. Zaman, içinde İdaremiz 6 ay deniz hizmeti olan gemi aşçılarına kurs almadan bu hizmetlerine binaen “Gemi Aşçısı Uygunluk Belgesi” ni liman cüzdanlarına işledi.

Panama Bayrak devleti başta olmak üzere diğer bayrak devletleri aşçılara endorsement çıkartmak için Liman Cüzdanına işlenmiş olsa dahi endorsement için kurs yerinden alınmış belgeyi istemeye başladılar. Eş değişle kurs görmeden hizmetle uygunluk belgesi alanlar endorsement çıkartamayacaklar. Bu kapsamda; Gemi Aşçısı Kursunu EKOL Denizcilikten almış ve belgesini cüzdana işlensin diye limana vermiş aşçıların endorsement çıkartmakta sorun yaşamamaları için istendiği taktirde yeni bir belge düzenlenecektir. Bahse konu eğitimi almayan arkadaşlarım www.ekoldenizcilik.com.tr adresinden kurs tarihlerine ulaşabilirler. Konuya ilişkin Ulusal ve Uluslararası mevzuat ile eğitime ilişkin özet bilgi aşağıda sunulmuştur.

Değerli Takipçilerim,

Sektörümüzü yakından ilgilendiren Denizde Çalışma Sözleşmesi MLC 2006, 20 Ağustos 2013 tarihinde yürürlüğe girmiş ve Mart 2017 ayında ülkemiz tarafından da onaylanmıştır. Bilindiği gibi Sözleşmenin ana amacı, gemilerde çalışan gemiadamlarının çalışma şartlarını düzenlemektir. Denizde çalışma şartları ve moral motivasyonu doğrudan etkileyen önemli hususlardan biri de yemek imkanları, dolayısıyla aşçıların yetkinliği ve kumanyanın yeterliliğidir. Bu noktadan hareketle Sözleşme ile gelen birçok zorunluktan biri de gemilerde çalışan aşçıların yetkinliğine yönelik getirilen sertifika zorunluluğudur.

Gemi aşçılarının sertifikalandırılmasına yönelik; Sözleşmenin Kural 3.2 Gıda ve yeme içme imkanları başlığı altında, yiyecek hazırlamaktan sorumlu gemi aşçısı olarak işe alınan gemiadamlarının, gemideki görevleri için eğitilmiş ve sertifikalandırılmış olmaları zorunluluğu yer almaktadır. Aynı başlıklı gerekliliklerin yer aldığı Standart A3-2 maddesi altında, armatörlere gemide aşçı olarak sözleşme yapacakları gemiadamlarının, eğitimli, sertifikalı ve üye ülkeye ait olan kurallar ve kanunlarla düzenlenmiş zorunlulukları karşılayacak yeterlilikte olmaları gerekliliği getirilmiştir. Ayrıca, Maddede alınacak eğitimin yetkili otorite tarafından onaylı veya tanınan bir eğitim kurumundan alınması, eğitim içeriğinin uygulamalı aşçılık, gıda ve kişisel hijyen, gıdaların stoklanması, stok takibi, çevrenin korunması, sağlık ve emniyet konularını içermesi belirtilmiştir.

Sözleşmenin tavsiye nitelikli Rehber B.3.2. Maddesinde, İdare tarafından gemi aşçılarına, Gemi Aşçılarının Sertifikalandırılmasına Yönelik Sözleşmeye 1946 (No.69) göre yeterlilik verilmesi durumunda ilave sertifikalandırma yapılmayabilir şeklinde tavsiye edilmektedir. Bu tavsiye maddesi, ilk bakışta mevcut aşçı yeterliliğindeki gemiadamlarına muafiyet getiriyor şeklinde yorumlanabilir.

Gemi aşçılarının sertifikalandırılmasına ilişkin 1946 yılında yürürlüğe giren Sözleşme; Gemi aşçılığı yapabilecek ehliyette olduğuna dair aşağıdaki maddeler uyarınca verilmiş bir diplomaya sahip bulunmadıkça, bu sözleşmenin uygulandığı bir gemide, hiçbir kimse gemi aşçısı olarak istihdam edilemez (Madde 3) hükümlerine amirdir. Ayrıca, aynı Sözleşmenin Madde 4 gereğince;

Yetkili makam, mesleki sınavlar yapılması ve ehliyet belgeleri verilmesi için gerekli düzenlemeleri yapar. Hiç kimseye,

Yetkili makamca tespit edilecek asgari bir yaş haddine varmadıkça,
Yetkili makamca tespit edilecek bir müddet zarfında denizde hizmet etmiş olmadıkça,
Yetkili makamca emredilen bir sınavı başarı ile geçmiş olmadıkça,
bir ehliyet belgesi verilmez.

Öngörülen sınav, adayın yemek pişirme hususundaki kabiliyeti hakkında pratik bir denemeyi ve aynı zamanda gıda maddelerinin besleyici değeri, çeşitli ve dengeli yemek listesi hazırlama ile gemide erzakın işlenmesi ve muhafaza edilmesi hakkında testleri ihtiva etmelidir.

Öngörülen sınav, doğrudan doğruya yetkili makam tarafından tertip edilebilip, diploma verilebileceği gibi, bu görevler yetkili makamın denetimi altında tanınmış bir aşçılık okulu yahut herhangi bir müessese tarafından da yerine getirilebilir.

hükümleri yer almaktadır. 1946 tarihli bu Sözleşmede aşçı yeterliliğinin verilmesinde uygulamalı ve yazılı sınav zorunluluktur.

Ülkemizde aşçı yeterliliğinin alınabilmesine ilişkin gereklilikler Gemiadamları Yönetmeliği ile düzenlenmiştir. Yönetmeliği Madde 10 e) gereğince Aşçı Yeterliliği alabilmek için mesleki ve teknik eğitim merkezlerinin yiyecek ve içecek hizmetleri alanı mutfak dalı mezunu olmak veya mesleği ile ilgili altı aylık bonservis ibrazı yeterlidir. Her iki durumda da MLC 2006 ile ön görülen gemiye yönelik konu kapsamları ihtiva eden bir eğitim alınması ile uygulamalı ve yazılı sınav söz konusu değildir.

Yukarıda belirtilen ulusal ve uluslararası mevzuat hükümleri ışığında, gemilerde aşçı olarak istihdam edilecek gemiadamları, MLC 2006 Sözleşmesi’nde belirtilen Gemi Aşçısı Sertifikası’nı eğitim ve sınavla almak zorundadır. Bu kapsamda, sertifika eğitiminin konu kapsamları Eğitim ve Sınav Yönergesi ile yayınlanmıştır. Özel Ekol Denizcilik Eğitim Kursu “Gemi Aşçısı Eğitimi” kursu ile ilgili Temmuz 2013 tarihinde itibaren eğitim vermekte, verilen eğitimler ile Gemi Aşçılarının MLC 2006 ve 1946 tarihli sözleşmelere uygun sertifikalandırılması sağlanmaktadır